Njesitë matëse themelore

Njesite matese jane madhesi fikse, te vendosura me marveshje, te cilat shprehin sasi fizike.

Për të matur gjatësinë, njesia matese themelore është metri (m).

Për metrin ekzistojnë disa shumefisha dhe nenfisha:

Gjatesia ne vije te drejte

10 milimeter (mm)  =	1 centimeter (cm)
10 centimeter         =	1 decimeter (dm)	= 100 milimetra  (mm)
10 decimeter          =	1 meter (m)	= 100 centimeter (cm)
10 meter                =	1 dekameter (dam)
10 dekameter         =	1 hektometer (hm)	= 100 meter (m)
10 hektometer        =	1 kilometer (km)	= 1000 meter (m)

Për të matur masën njesia themelore është kilogrami, gjithashtu përdoret dhe grami, toni etj.

Masa

10 miligram (mg) =	1 centigram (cg)
10 centigram (cg) =	1 decigram (dg)	= 100 miligram (mg)
10 decigram (dg) =	1 gram (g)	= 1000 miligram (mg)
10 gram (g) =	1 dekagram (dag)
10 dekagram (dag)=	1 hektogram (hg)	= 100 gram (g)
10 hektogram (hg)=	1 kilogram (kg)	= 1000 gram (g)
1000 kilogram (kg) =	1  ton (t)

Për të matur vëllimin, njesia themelore është litri (l). Gjithashtu përdoret dhe mililitri (ml), centilitri (cl) etj.

Vellimi

10 milliliters (ml) =	1 centiliter (cl)
10 centiliters (cl)  =	1 deciliter (dl)	= 100 mililiters (ml)
10 deciliters (dl) =	1 liter (l)	= 1,000 mililiters (ml)
10 liters (l)=	1 dekaliter (dal)
10 dekaliters (dal) =	1 hectoliter (hl)	= 100 liters (l)
10 hektoliter (hl) =	1 kiloliter (kl)	= 1,000 liters (l)

Për të matur siperfaqen, njesia themelore është meter katror (m2).  Gjithashtu përdoret dhe milimeter katror (mm2), centimeter katrore (cm2) etj.

Siperfaqia

100 milimeter katrore (mm2) =	1 centimeter katrore (cm2)
10.000 centimeter katrore =	1 meter katrore (m2)
=	1.000.000 milimeter katrore (mm2)
100 meter katrore =	1 are (a)
100 ares =	1 hektare (ha)
=	10.000 meter katrore (m2)
100 hectares =	1 kilometer  katrore (km2)
=	1.000.000 meter katrore (m2)
1000 meter katrore (m2) =	1 dylym (dynym)
10 dylym (dynym) =	1 hektare (ha)